NIE CZEKAJ! Przeciwdziałaj Wypaleniu zawodowemu! Kilka sprytnych RAD

Podstawowym elementem strategii zapobiegania wypaleniu zawodowemu jest eliminacja lub modyfikacja czynników stresujących pracownika w miejscu pracy. Polega głównie na zmniejszeniu napięć. Wtórna prewencja polega na uczeniu osób radzenia sobie ze stresem. Trzeciorzędowa prewencja polega na leczeniu pracowników, którzy ucierpieli w wyniku działania procesu wypalenia zawodowego, celem działania jest zmniejszenie zaistniałego problemu po doświadczeniu stresu.

W pierwotnej prewencji główną rolę odgrywa oddziaływanie na środowisko pracy. Głównym zaleceniem jest pracować mniej, czasem oznacza to zmniejszenie godzinowego wymiaru czasu w ciągu tygodnia, zwolnienie tempa pracy, częstsze przerwy w pracy. Szuka się równowagi między pracą, a życiem prywatnym.

We wtórnej i trzeciorzędowej strategii główny nacisk kładzie się na działania skierowane na pracownika. Jest to skupienie się na zmianie pracownika. Wśród różnych strategii radzenia sobie ze stresem można wyróżnić: zmianę stosunku pracownika do wykonywanych obowiązków, poprzez zmianę organizacji pracy, rozwój umiejętności przystosowawczych i interpersonalnych, a także wykorzystanie zasobów społecznych i społecznego wsparcia. Inne strategie skupiają się na wzmacnianiu zasobów wewnętrznych osoby, poprzez bardziej zrelaksowany styl pracy, poprawia zdrowia, samoświadomość przeżywanych emocji i potrzeb.

Inną taktyką w zapobieganiu wypaleniu zawodowemu jest dzielenie się emocjami i uczuciami, co powoduje zredukowanie napięcia oraz znalezienie przyczyn frustracji i cierpienia. Także strategie zarządzania czasem, rozwiązywania konfliktów mogą być przydatne w zapobieganiu wypaleniu.

W odniesieniu do wsparcia społecznego należy podkreślić istotną rolę współpracowników, przełożonych lub osobiste wsparcie rodziny
i przyjaciół pracownika.

 Skutki wypalenia zawodowego 

Inną metodą pomocną przy zapobieganiu temu syndromowi jest relaksacja. Pomaga obniżyć stres. Korzystne działanie mają techniki biofeedbacku, medytacji, muzykoterapii, aromatoterapii, masażu lub po prostu gorąca kąpiel. Bardzo pozytywnie wpływa także zaangażowanie w czynności spoza zakresu pracy, hobby, które pozwalają uwolnić się od działania stresu.

Powszechnie uważa się, że dobre zdrowie, właściwa sprawność fizyczna
i  odpowiednia dieta bardzo pomaga w utrzymaniu równowagi w życiu i pomaga zapobiegać wypaleniu zawodowemu. Zrozumienie własnej osobowości, motywacji, emocji i potrzeb odgrywa także niebagatelne znaczenie.

Autor: Ewelina Tymoszuk

Członek Stowarzyszenia Pielęgniarki Cyfrowe

Skutki wypalenia zawodowego – poprzednia część

Bibliografia

1. Maslach C.: Wypalenie – w perspektywie wielowymiarowej. [W:] H. Sęk. (red.): Wypalenie zawodowe – przyczyny, mechanizmy, zapobieganie. Warszawa, 2007, Wydawnictwo Naukowe PWN, 13-31.
2. Okun B.: Skuteczna pomoc psychologiczna, Warszawa 2002, Instytut Psychologii Zdrowia, Polskie Towarzystwo Psychologiczne.
3. Schaufeli W., Enzmann D.: The burnout companion to study and practice: A Critical Analysis, 1998, London, Taylor & Francis.
4. Sęk H.: Uwarunkowania i mechanizmy wypalenia zawodowego w modelu społecznej psychologii poznawczej [W:] H. Sęk (red.) Wypalenie zawodowe – przyczyny, mechanizmy, zapobieganie. Warszawa, 2007, Wydawnictwo Naukowe PWN, 83-112.
5. Tobiasz-Adamczyk B., Bajka J., Marmon G.: Wybrane elementy socjologii zawodów medycznych, Kraków, 1996, Collegium Medicum UJ.
6. Wilczek-Różyczka E.: Wypalenie zawodowe a empatia u lekarzy i pielęgniarek, Kraków, 2008, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.