Co warto wiedzieć o medykamentach?

Cz. I

Rozpoczynamy cykl artykułów, w którym chcielibyśmy przybliżyć główne rodzaje preparatów dostępnych na rynku farmaceutycznym. W poszczególnych częściach opiszemy, czym są suplementy diety, leki, preparaty lecznicze, leki OTC, wyroby medyczne, jakie są różnice, jak rozpoznać, do której grupy należy dany preparat.

Każdy z nas chciałby być piękny, młody i zdrowy. Przekaz z reklam jest prosty – weź tabletkę, pigułkę i odzyskaj zdrowie oraz kontrolę nad własnym życiem. 

Pacjenci o wiele bardziej niż lekarze, czy pielęgniarki kierują się reklamami firm farmaceutycznych, których budżet na marketing skierowany bezpośrednio do konsumenta rośnie w Ameryce dwukrotnie szybciej niż na kierowanie informacji do lekarzy. 

Naukowcy badający wpływ reklam na konsumpcję medykamentów, wskazują, że reklamy zwiększają zapotrzebowanie pacjentów na reklamowane leki. Zwiększają one również „świadomość na temat danego schorzenia”. Także generują potrzeby zdrowotne, których do tej pory pacjent nie miał.

W 2020 roku podczas pandemii Polacy na suplementy diety wydali 14,43 mld złotych, natomiast w roku 2022 – 7,7 mld złotych, a 2,3 mld zł – Polacy dopłacili do leków refundowanych.

Zakłada się, że rynek suplementów oraz leków będzie rósł w następnych latach wciąż będzie wzrastał.

Badania Narodowego Instytutu Leków wskazują, iż 25% suplementów diety zawiera skład niezgodny z informacją zadeklarowaną na opakowaniu. 

Innymi słowy ¼ preparatów może być bezużyteczna.

Na początek jednak kilka definicji i różnic między poszczególnymi kategoriami produktów dostępnych dla pacjentów.

Suplement diety

Suplement diety jest środkiem spożywczym, którego celem jest uzupełnienie braków w normalnej diecie. 

Składa się ze skoncentrowanych witamin, minerałów lub innych substancji odżywczych. Wprowadzony jest do obrotu umożliwiający dawkowanie.(Ustawa o bezpieczeństwie żywności i żywienia z 25 sierpnia 2006 r. ze zmianami).

Szczegółowe wymagania odnoszące się do składu  i oznakowania suplementów diety określone są w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 9 października 2007 r. w sprawie składu i oznakowania suplementów diety (Dz. U. z 2015 r. poz. 2032 oraz z 2017 r. poz. 979 i 2236).

Suplementy diety wprowadzane do obrotu muszą zawierać na opakowaniu następujące informacje:

• określenie „suplement diety”,
• nazwy kategorii substancji odżywczych lub substancji charakteryzujących produkt lub wskazanie charakteru tych substancji,
• porcję produktu zalecaną do spożycia w ciągu dnia,
• ostrzeżenie dotyczące nieprzekraczania zalecanej porcji do spożycia w ciągu dnia,
• stwierdzenie, że suplementy diety nie mogą być stosowane jako substytut (zamiennik) zróżnicowanej diety,
• stwierdzenie, że suplementy diety powinny być przechowywane w sposób niedostępny dla małych dzieci.

Oznakowanie, prezentacja i reklama suplementów diety nie mogą zawierać informacji stwierdzających lub sugerujących, że zbilansowana i zróżnicowana dieta nie może dostarczyć wystarczających dla organizmu ilości składników odżywczych.

mgr pielęgniarstwa Ewelina Tymoszuk

Bibliografia

https://www.politykazdrowotna.com/52802,suplementy-diety-pod-lupa-instytutu-lekow-konsumenci-moga-czuc-sie-oszukani, 8 stycznia 2020

https://healthcaremarketexperts.com/aktualnosci/raport-pmr-rynek-suplementow-diety-bedzie-rosl-o-5-rocznie/ 9 wrzesień 2019

https://serwisy.gazetaprawna.pl/zdrowie/artykuly/1447420,sklad-suplementow-badania-nil.html 8 styczeń 2020

https://gis.gov.pl/zywnosc-i-woda/suplementy-diety-szczegolowe-wymagania-prawne/ 15 kwietnia 2018

https://ncez.pl/abc-zywienia-/fakty-i-mity/suplementy-diety-czy-leki-12 październik 2018

https://www.kierunekfarmacja.pl/artykul,55268,produkt-leczniczy-czy-wyrob-medyczny.html 9 maja 2018

http://www.rynekaptek.pl/prawo/lek-czy-produkt-leczniczy-diabel-tkwi-w-szczegolach,1104.html

https://brainboost.pl/articles/Post/lek-a-suplement-diety

Ben Goldcare: „Szkodaliwa medycyna”, Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 2019 (Tytuł oryginalny : Bad Science)