Pielęgniarki i inny personel medyczny wciąż stają się ofiarami ataków agresywnych pacjentów, ich rodzin, narkomanów na głodzie, osób po zażyciu nieznanych substancji, czy w upojeniu alkoholowym, czyli wszystkim tym, którym trzeba pomóc.
Ataki w oddziałach ratunkowych na personel medyczny nie należą do rzadkości, a raczej do codzienności.
Dlatego przypominamy, iż w świetle art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej, pielęgniarka i położna wykonująca czynności, o których mowa poniżej, jest traktowana w taki sposób przez prawo, w jaki sposób kodeks karny traktuje funkcjonariuszy publicznych.
Na przykład naruszenie jej nietykalności cielesnej, zniewaga, czy czynna napaść na nią będzie kwalifikowana jako przestępstwo, o którym mowa w przepisach Kodeksu karnego.
Nowelizacja ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej doprecyzowuje, w jakich okolicznościach pielęgniarka i położna korzysta z ochrony przewidzianej dla funkcjonariusza publicznego.
Zgodnie z art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. Nr 174, poz. 1039 ze zm.) pielęgniarka i położna podczas i w związku z wykonywaniem czynności polegających na udzielaniu świadczeń zdrowotnych, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 1-5 i art. 5 ust. 1 pkt 1-9, korzystają z ochrony przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych na zasadach określonych w ustawie z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z późn. zm.).
Powyższe uregulowanie prawne wskazuje warunki, po zaistnieniu których pielęgniarce przysługuje ochrona prawna przewidziana dla funkcjonariusza publicznego.
Tymi warunkami są:
- udzielanie świadczeń zdrowotnych wymienionych w art. 4 ust. 1 pkt 1–5 ww. ustawy, a więc polegających na:
- rozpoznawaniu warunków i potrzeb zdrowotnych pacjenta;
- rozpoznawaniu problemów pielęgnacyjnych pacjenta;
- planowaniu i sprawowaniu opieki pielęgnacyjnej nad pacjentem;
- samodzielnym udzielaniu w określonym zakresie świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych oraz medycznych czynności ratunkowych;
- realizacji zleceń lekarskich w procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji.
Zdarzenie uzasadniające ochronę prawną musi nastąpić podczas i w związku z wykonywaniem przez pielęgniarkę czynności, o których mowa powyżej.
Zaistnienie zdarzenia „podczas i w związku” z wykonywaniem przez pielęgniarkę świadczenia zdrowotnego oznacza zbieżność czasową i miejscową zachowania osoby agresywnej i wykonywania obowiązków służbowych przez pielęgniarkę niezależnie od miejsca pracy i formy zatrudnienia.
PROCEDURA POSTĘPOWANIA PIELĘGNIARKI, POŁOŻNEJ:
W przypadku agresywnych zachowań ze strony osoby agresywnej, pielęgniarka, położna podejmuje działania w zakresie:
- wyciszenia agresji poprzez rozmowę w celu wyjaśnienia powodu jej powstania,
- zachowania bezpiecznej odległości wobec osoby agresywnej,
- informowania ww. osoby o przysługującej pielęgniarce, położnej ochronie prawnej przewidzianej dla funkcjonariusza publicznego i konsekwencjach prawnych z tym związanych,
- W przypadku zaistnienia zachowań, jakich dopuściła się osoba agresywna wobec funkcjonariusza publicznego należy:
- w przypadku zaistnienia przesłanek przestępstwa zawiadomić organa ścigania składając zawiadomienie stanowiące załącznik nr 1 o przestępstwie uwzględniając:
- okoliczności ze wskazaniem, że do zdarzenia doszło w czasie i w związku z wykonywaniem czynności służbowych podczas udzielania świadczeń zdrowotnych,
- wskazać w trakcie, jakich czynności (udzielanego świadczenia) doszło do zdarzenia,
- odnotować powyższy fakt w obowiązującej dokumentacji medycznej, uwzględniając, powyższe przesłanki,
- wskazać świadków zdarzenia, jeśli to możliwe z imienia i nazwiska,
- poinformować niezwłocznie kierownika oddziału / placówki, lekarza dyżurnego, przełożonego o zaistniałej sytuacji,
- w przypadku doznanych obrażeń przez pielęgniarkę, położną, poddanie się badaniu przez biegłego lekarza medycyny sądowego.
- w przypadku zaistnienia przesłanek przestępstwa zawiadomić organa ścigania składając zawiadomienie stanowiące załącznik nr 1 o przestępstwie uwzględniając:
Pielęgniarka i położna objęta ochroną przewidzianą dla funkcjonariusza publicznego w myśl art. 11 ust. 2 ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej podczas i w związku z wykonywaniem przez niego świadczeń zdrowotnych chroniona jest przez odrębne przepisy Kodeksu Karnego w przypadku naruszenia nietykalności cielesnej, czynnej napaści na funkcjonariusza publicznego oraz znieważenia funkcjonariusza publicznego.
Przepisy ustawy karnej odnoszące się do ochrony prawnokarnej funkcjonariusza publicznego mają za zadanie chronić godność i nietykalność cielesną pielęgniarek i położnych.
O naruszenie nietykalności cielesnej funkcjonariusza można oskarżyć tylko kogoś, kto zrobił to podczas pełnienia przez funkcjonariusza obowiązków służbowych lub w związku z nimi i będzie podlegał odpowiedzialności prawnokarnej.
- Przestępstwa popełnione przeciwko funkcjonariuszowi publicznemu ścigane są z urzędu, a skierowanie aktu oskarżenia, inicjowanie dowodów, występowanie przed sądem to obowiązek prokuratora,
- Sprawca przestępstwa przeciwko funkcjonariuszowi publicznemu odpowiada surowiej, i zagrożony jest karami: grzywny, kary ograniczenia wolności, kary pozbawienia wolności,
- Organy ścigania po wpłynięciu zawiadomienia winny podjąć działania zmierzające do ukarania sprawcy, nie jest tu konieczne uzyskanie wniosku o ściganie od pokrzywdzonego (pielęgniarki, położnej)
- Odpowiedzialność za napaść na funkcjonariusza została uregulowana odrębnymi przepisami.
Każdy lekarz, lekarz dentysta, pielęgniarka i położna oraz inny pracownik placówki medycznej może, a nawet powinien zgłosić zdarzenie agresji pod linkiem:
System „Monitorowanie agresji w ochronie zdrowia” (MAWOZ) został utworzony przez Naczelną Izbę Lekarską i Naczelną Izbę Pielęgniarek i Położnych w celu umożliwienia lekarzom i pielęgniarkom zgłaszania przypadków agresji w miejscach pracy. Pracownicy ochrony zdrowia na całym świecie są bardzo często narażeni na agresję i dokładne poznanie problemu oraz miejsc, w których są oni szczególnie narażeni umożliwia podjęcie działań zapobiegawczych.
Każdy przypadek należy zgłosić w systemie MAWOZ, można to uczynić na
dwa sposoby:
- Anonimowo podając numer prawa wykonywania zawodu i daty urodzenia w celu weryfikacji zgłaszającej osoby jako lekarza, lekarza dentysty, pielęgniarki albo położnej. Pozytywna weryfikacja umożliwia jednorazowe zgłoszenie zdarzenia.
- Po wcześniejszym zarejestrowaniu się w serwisie.
Ten sposób został stworzony, aby umożliwić Rzecznikowi Praw Lekarza lub osobie z Biura Naczelnej Izby Pielęgniarek i Położnych kontakt ze zgłaszającymi.
Zarejestrowany użytkownik może przeglądać swoje zgłoszenia i aktualizować je.
Otrzymuje też możliwość pobierania materiałów dotyczących agresji w ochronie zdrowia oraz będzie miał możliwość przeglądania zestawień statystycznych.
Można wybrać sposób dodania zdarzenia:
- Jako Zarejestrowany użytkownik (w tym przypadku należy się wcześniej Zarejestrować i Zalogować)
- Anonimowo – lekarz lub lekarz dentysta
- Anonimowo – pielęgniarka lub położna
Zgodnie z informacją o zgłoszeniach agresji w Systemie Monitorowania Agresji w Ochronie Zdrowia od 2010 roku zanotowano tylko 225 zgłoszeń agresji wobec personelu. Najwięcej zgłoszeń dokonali lekarze.
Zachęcamy zatem do zgłaszania wszystkich incydentów każdej agresji doznanej podczas wykonywania obowiązków służbowych.
Pokazanie skali zjawiska może nam pomóc w walce o poprawę bezpieczeństwa i będzie dowodem, że agresja wobec personelu w placówkach opieki zdrowotnej jest wciąż bardzo poważnym problemem wymagającym uwagi decydentów i pracodawców.
Źródła:
Ustawa z dn. 6 czerwca 1997 r.
ZAWIADOMIENIE O POPEŁNIENIU PRZESTĘPSTWA WOBEC FUNKCJONARIUSZA PUBLICZNEGO- Formularz do pobrania
NIL- Monitorowanie Agresji w Ochronie Zdrowia
Źródło grafiki: Canva
Proszę zostaw odpowiedź