Czy po przekształceniu szpital w jednoimienny pracodawca musi przedstawić nowe umowy? I czy pracownik podlega szkoleniu bhp oraz kwalifikacji lekarza medycyny pracy?

• Sytuacja prawna pielęgniarki jest uzależniona od tego, czy pracownik (pielęgniarka, ratownik medyczny) pracował przed epidemią Covid-19 w oddziałach zakaźnych i został w tym zakresie odpowiednio przeszkolony. Należy zaznaczyć, że pracodawca może oddelegować pracownika tylko do pracy zgodnej z jego kwalifikacjami(art. 42 par. 4 k.p.).
• Przekształcenie w jednoimienny szpital zakaźny nie należy utożsamiać z przejściem zakładu pracy na innego pracodawcę (Kodeks Pracy), czy przekształceniem spółki (Kodeksu spółek handlowych). Przejście zakładu pracy wiąże się ze zmianą pracodawcy, co w przypadku przekształconych szpitali nie następuje. Z przekształceniem w rozumieniu Kodeksu spółek handlowych mamy do czynienia, gdy dotychczasowa spółka zmienia się w inną, co w obecnej sytuacji również nie ma zastosowania.
• Decyzję administracyjną w przedmiocie przekształcenia szpitala w jednoimienny podejmuje wojewoda na podstawie art. 104 Kodeksu postępowania administracyjnego w zw. Z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.
• Owe przekształcenie szpitala w jednoimienny szpital zakaźny to zmiana szpitala w szpital zakaźny. Polega na powierzeniu szpitalowi konkretnych zadań związanych z koronawirusem, nie przekształca się go w inną formę prawną. Wojewoda w swojej decyzji wyznacza, że akurat ten i ten szpital będzie wyłącznie skupiał się nad leczeniem pacjentów zarażonych koronawirusem.
• Jeżeli chodzi o konieczność zawarcia nowej umowy- wg mnie w związku ze skierowaniem pracownika do zwalczania COVID-19 następuje zmiana warunków pracy. W zależności od konkretnej sytuacji uważam, że powinna być zawarta nowa umowa lub aneks do umowy obowiązującej.
• Kluczową zmianą jest to, że szpital taki, w przeciwieństwie do innych placówek medycznych, przyjmuje osoby zarażone koronawirusem. W związku z tym, pielęgniarka powinna posiadać odpowiednie warunki, kwalifikacje do takiej pracy. Przy pracy z zarażonymi obowiązują szczególne zasady BHP. Jeżeli pielęgniarka nie pracowała nigdy na zakaźnym i nie została przeszkolona w tym zakresie, to pracodawca powinien skierować ją na szkolenie.
• Nie wolno dopuścić pracownika do pracy, do której wykonywania nie posiada on wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności, a także dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.
• Szkolenie BHP nie jest obowiązkowe:

1) jeżeli pracownik pracował na tym samym stanowisku bezpośrednio przed nową pracą (bezpośrednio przed nową umową o pracę);

2) jeżeli pracownik jest na stanowisku administracyjno-biurowym, oraz gdy rodzaj przeważającej działalności pracodawcy w rozumieniu przepisów o statystyce publicznej znajduje się w grupie działalności, dla której ustalono nie wyższą niż trzecia kategorię ryzyka w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, chyba że z oceny ryzyka, o której mowa w art. 226 pkt 1, wynika, że jest to konieczne.

• Odbędziesz szkolenie BHP, jeżeli na co dzień nie zajmujesz się pracą na oddziale zakaźnym, nie posiadasz kwalifikacji niezbędnych do wykonywania tego typu pracy, nie odbyłaś szkolenia w tym zakresie.
• Podstawa prawna art.237(3) Kodeksu pracy

§ 1.Nie wolno dopuścić pracownika do pracy, do której wykonywania nie posiada on wymaganych kwalifikacji lub potrzebnych umiejętności, a także dostatecznej znajomości przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy.

§ 2.Pracodawca jest obowiązany zapewnić przeszkolenie pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed dopuszczeniem go do pracy oraz prowadzenie okresowych szkoleń w tym zakresie. Szkolenie pracownika przed dopuszczeniem do pracy nie jest wymagane w przypadku podjęcia przez niego pracy na tym samym stanowisku pracy, które zajmował u danego pracodawcy bezpośrednio przed nawiązaniem z tym pracodawcą kolejnej umowy o pracę.

§ 2(1)Pracodawca jest obowiązany odbyć szkolenie w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie niezbędnym do wykonywania ciążących na nim obowiązków. Szkolenie to powinno być okresowo powtarzane.

§ 2(2)Szkolenie okresowe pracownika, o którym mowa w § 2, nie jest wymagane w przypadku pracownika na stanowisku administracyjno-biurowym, gdy rodzaj przeważającej działalności pracodawcy w rozumieniu przepisów o statystyce publicznej znajduje się w grupie działalności, dla której ustalono nie wyższą niż trzecia kategorię ryzyka w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, chyba że z oceny ryzyka, o której mowa w art. 226 pkt 1, wynika, że jest to konieczne.

§ 2(3)W przypadku gdy rodzaj przeważającej działalności pracodawcy w rozumieniu przepisów o statystyce publicznej znajdzie się w grupie działalności, dla której zostanie ustalona wyższa niż trzecia kategoria ryzyka w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, pracodawca jest obowiązany przeprowadzić szkolenie okresowe pracownika, o którym mowa w § 22, w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy, licząc od dnia ustalenia wyższej kategorii ryzyka.

§ 2(4)Przepis § 23 stosuje się odpowiednio, gdy z dokonanej oceny ryzyka, o której mowa w art. 226 pkt 1, wynika, że przeprowadzenie szkolenia okresowego pracownika, o którym mowa w § 22, stało się konieczne. Szkolenie okresowe przeprowadza się w terminie nie dłuższym niż 6 miesięcy, licząc od dnia dokonania oceny ryzyka.

§ 3.Szkolenia, o których mowa w § 2, odbywają się w czasie pracy i na koszt pracodawcy.

Zgodnie z art. 211 pkt 5 Kodeksu pracy, pracownik jest obowiązany poddawać się wstępnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zaleconym badaniom lekarskim i stosować się do wskazań lekarskich

• Badania wstępne nie są wymagane od osób przyjmowanych powtórnie do pracy u tego samego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy, jeśli kolejna umowa o pracę została zawarta w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniej umowy z tym pracodawcą.
  
  Wstępnym badaniom lekarskim nie podlegają osoby:

1)przyjmowane ponownie do pracy u tego samego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy z tym pracodawcą;

2)przyjmowane do pracy u innego pracodawcy na dane stanowisko w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy, jeżeli posiadają aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie i pracodawca ten stwierdzi, że warunki te odpowiadają warunkom występującym na danym stanowisku pracy, z wyłączeniem osób przyjmowanych do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych.

• Pracownik podlega okresowym badaniom lekarskim. W przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą, pracownik podlega ponadto kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku.
• Okresowe i kontrolne badania lekarskie przeprowadza się w miarę możliwości w godzinach pracy. Za czas niewykonywania pracy w związku z przeprowadzanymi badaniami pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, a w razie przejazdu na te badania do innej miejscowości przysługują mu należności na pokrycie kosztów przejazdu według zasad obowiązujących przy podróżach służbowych.
• Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie.
• Wstępne, okresowe i kontrolne badania lekarskie przeprowadza się na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę.
• Pracodawca zatrudniający pracowników w warunkach narażenia na działanie substancji i czynników rakotwórczych lub pyłów zwłókniających jest obowiązany zapewnić tym pracownikom okresowe badania lekarskie także:

1)po zaprzestaniu pracy w kontakcie z tymi substancjami, czynnikami lub pyłami;

2)po rozwiązaniu stosunku pracy, jeżeli zainteresowana osoba zgłosi wniosek o objęcie takimi badaniami.

• Art. 230.[Uprawnienia w związku z chorobą zawodową]
• § 1.W razie stwierdzenia u pracownika objawów wskazujących na powstawanie choroby zawodowej, pracodawca jest obowiązany, na podstawie orzeczenia lekarskiego, w terminie i na czas określony w tym orzeczeniu, przenieść pracownika do innej pracy nienarażającej go na działanie czynnika, który wywołał te objawy.

§2.Jeżeli przeniesienie do innej pracy powoduje obniżenie wynagrodzenia, pracownikowi przysługuje dodatek wyrównawczy przez okres nieprzekraczający 6 miesięcy.

• Art. 231.[Przeniesienie do odpowiedniej pracy]
• Pracodawca, na podstawie orzeczenia lekarskiego, przenosi do odpowiedniej pracy pracownika, który stał się niezdolny do wykonywania dotychczasowej pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej i nie został uznany za niezdolnego do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Przepis art. 230 § 2 stosuje się odpowiednio.
• Obowiązkowo należy poddać się badaniom lekarskim:

1) przed rozpoczęciem nowej pracy,

2) po zmianie starego stanowiska na nowe,

3) po zmianie charakteru stanowiska,

4) w przypadku osób pracujących na tym samym stanowisku – kiedy poprzednie zaświadczenie lekarskie straci swoją ważność,

5) po zwolnieniu lekarskim, które wynosiło więcej niż 30 dni.

Odpowiedzi udzielił pan Marcin Ratajczak radca prawny – autor bloga Okiem Mecenasa i Jak założyć NZOZ.