Pielęgniarstwo transkulturowe – Świadkowie Jehowy

Większość z nas choć raz w swoim życiu spotkała się ze Świadkami Jehowy, a to głownie za sprawą ich działalności ewangelizacyjnej.  Skąd bierze się w nich potrzeba głoszenia Słowa Bożego od drzwi do drzwi? Dlaczego imię Boga brzmi inaczej niż u chrześcijan? Jak powstał ich związek wyznaniowy? Warto przeanalizować fakty dotyczące Świadków Jehowy, szczególnie iż wiele z popularnych opinii mogą być nie prawdziwe.

Przenieśmy się lata 70. XIX wieku do stanu Pensylwania w USA. To tam mężczyzna o imieniu Charles Taze Russel powołał do życia małą grupkę w celu studiowania Biblii.  Wierzył,  jeśli któryś z jej fragmentów jest niezrozumiały – odpowiedź na niego znajduje się po prostu w innym miejscu Pisma Świętego. Praca utworzonej grupy polegała na stawianiu pytań dotyczących biblijnych zagadnień, szukaniu odpowiednich wersetów, prowadzeniu dyskusji. Jeśli po dyskusji wszyscy uczestnicy byli przekonani, że wybrane fragmenty harmonizują się – grupa formułowała wniosek końcowy i zapisywała go.

Aby publikować te wnioski Russel najpierw zaczął wspólnie z adwentystą Nelsonem Barbourem wydawać czasopismo „Zwiastun Poranka” a następnie po braku porozumienia nad wartością ofiarnej śmierci Jezusa Chrystusa Russel założył i wydawał czasopismo „Strażnica Zwiastująca Królestwo Jehowy” („The Watchtower Announcing Jehovah’s Kingdom ”) wydawane przez Towarzystwo Strażnica. Wkrótce osoby będące zwolennikami nauk Russela zaczęły organizować się w grupy studiujące Pismo Święte przyjmując nazwę zboru lub zastępu a w 1910 oficjalnie nazwę Badacze Pisma Świętego. W niedługim czasie nastąpił szereg rozłamów skutkujących powstaniem wielu grup i zborów tworząc tzw. ruch badacki. Największa z nich była związana z Towarzystwem Strażnica dając początek Chrześcijańskim Zborom Świadków Jehowy (tak brzmi pełna i poprawna nazwa tego związku wyznaniowego). Świadkowie Jehowy zaczęli wydawać inne czasopisma (Np. „Traktaty Staroteologiczne, Złoty Wiek itd.) oraz wykorzystali postęp techniki do szerzenia nauk  – najpierw przeźrocza, później radio, tworząc nie tylko specjalne audycje ale otwierając osobne stacje radiowe w celach ewangelizacyjnych. Prowadzili działalność misyjną nie tylko w USA ale i poza ich granicami.

Rozwój Chrześcijańskiego Zboru Świadków Jehowy został w Europie zahamowany tuż przed wybuchem II wojny światowej – w Niemczech nazistowskie bojówki SA napadały na niemieckich Świadków Jehowy przerywając spotkania religijne, a sami wierni doznawali represji za odmowę służby wojskowej i składania wojskowej przysięgi czy stosowania pozdrowienia „Heil Hitler”. Następnie za odmowę jakiejkolwiek służby na rzecz wojska (np. zwijania pakietów pierwszej pomocy czy nieprzestrzegania bojkotu żydowskich sklepów) zostali oskarżeni o działanie na szkodę III Rzeszy i zamykani w obozach koncentracyjnych. Jeszcze kilka lat przed wojną przebywającym w niewoli Świadkom Jehowy udało się informować współwyznawców przebywających na wolności o warunkach obozowych, dzięki czemu czytelnicy czasopisma „Złoty wiek” (później znane jako „Pociecha”) mogli dowiedzieć się prawdy o tym jak faktycznie działały i do czego służyły obozy koncentracyjne.

Znając początki i zarys historyczny związku wyznaniowego przejdźmy do tego w co wierzą Świadkowie Jehowy i czym różnią się od chrześcijaństwa? Pierwsza różnica widoczna jest już przy imieniu Boga. Większość chrześcijan uznaje, że imię Boga brzmi Jahwe, a Świadkowie Jehowy – Jehowa. Wynika to z różnicy odczytywania Tetragramu – 4 hebrajskich liter będących zapisem bożego imienia w Starym Testamencie (alfabet hebrajski nie posiada samogłosek). Świadkowie Jehowy przywiązują bardzo dużą wagę do imienia Boga uważając inne odłamy chrześcijaństwa za „odszczepieńców” przez używanie błędnego bożego imienia. Zatem Jehowa jest jedynym Bogiem, Jezus Chrystus jest jego synem (uważany za pierwszą istotę stworzoną przez Boga), a Duch Święty jest czynną siłą bożą. Wg Świadków Jehowy Jezus już niedługo zapanuje nad ziemią na 1000 lat po czym odda władzę Jehowie. Ciekawym jest też fakt, że Świadkowie Jehowy do 1935 używali symboliki krzyża na pamiątkę ukrzyżowania Jezusa, natomiast później zaczęli uważać, że Jezus został zgładzony na palu męki. Poza chrztem nie uznają innych sakramentów, podobnie jak odrzucili większość świąt chrześcijańskich (oprócz dorocznej pamiątki Śmierci Jezusa obchodzonej w okresie zbliżonym do chrześcijańskiej Wielkanocy).  Wierni nie biorą udziału w życiu politycznym państwa, nie podejmują się służby wojskowej (za co spotkały ich represje przed II wojną światową), ponieważ stoi to w sprzeczności z prawem miłości. Na organizację Chrześcijańskiego Zboru Świadków Jehowy składają się instytucje prawne jak Pensylwańskie Towarzystwo Biblijne i Traktatowe  – Strażnica (do niego należą prawa autorskie publikacji Świadków Jehowy), Zarejestrowane Nowojorskie Towarzystwo Biblijne i Traktatowe -Strażnica (zarządzające majątkiem) a także Ciało Kierownicze (decydujące w sprawach doktrynalnych). Ciałem Kierowniczym jest grupa starszych nadzorców uważanych przez współwyznawców za namaszczonych Duchem Świętym. Ponadto Ciału Kierowniczemu podlega 6 oddziałów regionalnych. Oddziały regionalne nadzorują okręgi a te nadzorują obwody.  Okręgi i obwody różnią się między sobą wielkością ze względu na m.in. warunki geograficzne czy ilość wyznawców na danym obszarze. Uogólniając można przyjąć, ze na okręg składa się ok 150 zborów, na obwód – ok 20. Zborem określa się zgromadzenie wyznawców. Każdemu zborowi przewodniczy grono starszych mających do pomocy sługi pomocnicze. To, do którego zboru przynależą wierni wyznaczane jest przez granice administracyjne wyznaczone przez Świadków Jehowy. Istnieją również zbory specjalne które swoim terytorium pokrywają kilka innych – są to zbory obcojęzyczne na danym terenie lub posługujące się językiem migowym.

O tym co odbywa się w zborach, jaką rolę ma słowo mówione i pisane oraz czym jest Sala Królestwa Bożego oraz czy Świadkowie Jehowy mają jakieś specjalne wymagania dietetyczne  napiszemy w następnym tygodniu, a za dwa – skupimy się na kwestiach medycznych, na które pielęgniarka i położna powinna zwrócić uwagę. Już teraz serdecznie zapraszamy!

Źródła:

1. Pielęgniarstwo transkulturowe pod redakcją dr n. med. Anna Majda, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2010, s 141-149
2. https://swiadkowiejehowy.fandom.com/pl/wiki/Historia_%C5%9Awiadk%C3%B3w_Jehowy
3. https://swiadkowiejehowy.fandom.com/pl/wiki/Struktura_organizacyjna_%C5%9Awiadk%C3%B3w_Jehowy
4. https://pl.wikipedia.org/wiki/Tetragram