Kontynuujemy temat samoświadomości. Mając wiedzę o tym, czym jest samoświadomość i jak ważną rolę pełni w naszym życiu, warto zadbać o jej rozwijanie i pielęgnowanie.
Jak ze wszystkim, aby uzyskać określony efekt, należy pamiętać o odpowiednim treningu. Tak też jest ze samoświadomością – aby wchodzić na jej „wyższy poziom” dobrze jest wykonywać ćwiczenia.
Przedstawimy kilka strategii, które mogą okazać się pomocne.
Aby lepiej zapamiętać, proponujemy skojarzyć sobie te metody z
czterema literami P: Przestań, Poczuj, Poznaj, Prowadź.
1. Przestań dokonywać podziału na dobre i złe emocje
Zwykle uważa się, że emocje, tj. frustracja, gniew czy poczucie winy są złe i to,
że je odczuwamy jest oznaką czegoś niebezpiecznego lub niewłaściwego. Z drugiej strony radość, satysfakcja, czy nadzieja to emocje, których pożądamy. Podział na emocje dobre lub złe bądź pozytywne lub negatywne nie jest do końca poprawny,
z tego względu, że każda przeżywana emocja jest wartościowa i mówi coś ważnego na nasz temat. Warto o tym pamiętać. Dzielenie emocji na kategorie nie jest korzystne, ponieważ poddawanie ich osądowi powstrzymuje od przyjrzenia się swoim stanom oraz zrozumienia tego, co czujemy. W momencie, w którym pozwalamy sobie na baczniejsze przyjrzenie się swoim emocjom, jesteśmy w stanie odkryć przyczyny doświadczania takich, a nie innych stanów emocjonalnych.
Warto zatem nie etykietować emocji, a zatrzymać się, odkryć z jaką emocją obecnie się mierzymy i próbować zrozumieć jakie wydarzenie spowodowało,
że tak w danej chwili się czujemy.
2. Poczuj swoje emocje w ciele
Aby dotrzeć do źródła i w sposób adekwatny określić z jaką emocją mamy
do czynienia warto nauczyć się „wsłuchiwać” w nasze ciało.
Dobrym ćwiczeniem jest przywoływanie w myślach różnych sytuacji. Warto znaleźć spokojne miejsce, usiąść i zamknąć oczy. Wyciszyć się, poczuć jak bije nasze serce oraz, w których częściach ciała odczuwane jest napięcie i pewien dyskomfort. Następnym krokiem jest przywołanie w myślach dwóch wydarzeń z naszego życia – jednego przyjemnego, drugiego nieprzyjemnego. Dobrze, gdy wydarzenia te wiążą się z silnymi emocjami. Dokładna analiza tych wydarzeń pozwoli odczuwać konkretne emocje. Warto je nazwać i obserwować co dzieje się z naszym ciałem –
Czy czujemy skurcz w żołądku?
A może zauważamy przyspieszony oddech?
Może pojawiły się dreszcze na całym ciele?
Obserwujmy, jak reagujemy. Powtórzmy ten proces w odniesieniu do drugiego wydarzenia i zauważmy różnice, jeśli chodzi o emocje związane z pozytywnym
i negatywnym doświadczeniem. Zamykanie oczu, myślenie i analiza określonych sytuacji, a także zauważanie własnych reakcji emocjonalnych to skuteczny trening, pozwalający przygotować się do dokonywania wglądu w bieżących sytuacjach.
3. Poznaj, kto lub co jest Twoim „wyzwalaczem”.
Każdy z nas ma czułe punkty, które w jakiś sposób „dotknięte” wyzwalają w nas szereg różnych emocji. Często są to te należące do nieprzyjemnych tj. irytacja,
czy złość.
Wiedza na temat tego, co lub kto uruchamia nasze emocje w sposób silny, ale również poznanie sposobu, w jaki to się odbywa, jest ważne dla rozwijania swoich umiejętności kontroli emocji, co w rezultacie pozwala na utrzymanie równowagi emocjonalnej. Poznanie swoich „wyzwalaczy” jest okazją do ich unikania bądź minimalizowania ich wpływu.
Przykładowo, jeśli nie przepadamy za osobami, które nieustannie chcą być w centrum uwagi i nigdy nie pozwalają nam dojść do głosu, próbujmy budować relacje
z osobami, które nie mają tej, budzącej w nas irytację cechy.
Inna sytuacja – jeśli wiemy, że praca w hałasie nam nie służy, a często warunki
są takie, że głośne dźwięki do nas docierają i budzą złość bądź frustrację, zadbajmy
o spokojniejszą przestrzeń, w której będziemy mogli pracować np. zamykając okno, aby nie słyszeć ulicznego szumu, czy używając stoperów do uszu, aby uzyskać lepszą koncentrację na wykonywanym zadaniu.
4. Prowadź dziennik emocji
Największym wyzwaniem podczas rozwijania samoświadomości jest próba spojrzenia na siebie bardziej obiektywnym okiem.
Prowadząc dziennik emocji mamy możliwość zaobserwować, jakie sytuacje powodują określone emocje oraz przyjrzeć się swoim reakcjom w tych sytuacjach.
Sporządzając regularnie opis wydarzenia oraz dopisując myśli, emocje oraz zachowania, które nam towarzyszą, będziemy w stanie zauważać pewne schematy
w swoich emocjach oraz bardziej rozumieć swoje zachowania. Sprawi to także, że będziemy lepiej orientować się, które emocje obniżają nastrój i samopoczucie,
a które powodują, że czujemy się świetnie. Zapisywanie ma jeszcze jedną zaletę – zawsze można wrócić do swoich notatek i zaobserwować pewne wzory zachowań, którymi się posługujemy. Widzimy wtedy pewne rzeczy wyraźniej i mamy możliwość dokonywania zmian, a także pogłębiania swojej samoświadomości.
Samoświadomość najbardziej uwydatnia się w kontaktach międzyludzkich.
Budując relację towarzyszy człowiekowi wachlarz emocji, sytuacji, które stymulują podjęcie określonych decyzji, skłaniają do określonych zachowań. Dzięki wiedzy przekazanej w wiodących artykułach możemy przejść krok dalej.
Jak komunikować swoje potrzeby?
Jakich komunikatów użyć, by porozumieć się z drugim człowiekiem?
O tym już w kolejnym artykule cyklu edukacyjnego!
Proszę zostaw odpowiedź