Poniższe zasady zostały opublikowane w dniu 09.03.2020 r. na łamach portalu Medycyna Praktyczna.
dr n. med. Weronika Rymer, dr n. med. Agnieszka Wroczyńska, dr n. med. Agnieszka Matkowska-Kocjan
Katedra i Klinika Chorób Zakaźnych, Chorób Wątroby i Nabytych Niedoborów Odpornościowych, Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu
Klinika Chorób Tropikalnych i Pasożytniczych, Instytut Medycyny Morskiej i Tropikalnej w Gdyni, Gdański Uniwersytet Medyczny
Klinika Pediatrii i Chorób Infekcyjnych, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu
WHO zaleca stałe śledzenie sytuacji epidemiologicznej zakażenia SARS-CoV-2 i informowanie pracowników zakładów opieki zdrowotnej, a także promowanie higieny rąk i higieny oddechowej u osób z objawami zakażenia układu oddechowego.
W przypadku gdy pacjent z objawami zakażenia układu oddechowego zgłosi się do izby przyjęć lub szpitalnego oddziału ratunkowego szpitala ogólnego, należy:
- od razu wdrożyć działania zapobiegające zakażeniu innych osób, w tym personelu medycznego (dotyczy to każdej osoby zatrudnionej w placówce medycznej, która może mieć kontakt z chorym, w tym osób pracujących w rejestracji, salowych, sanitariuszy itp.).
Pomocne jest tu wczesne wychwycenie potencjalnie zakażonej osoby. Opieka nad chorymi z objawami klinicznymi powinna być priorytetowa, ponieważ nie powinni oni oczekiwać na kontakt z lekarzem w kolejce z innymi osobami.
- W szpitalach powinny się znajdować plakaty informacyjne dla pacjentów wskazujące im drogi komunikacji.
Jeśli to możliwe, wskazane jest stworzenie osobnej ścieżki dla pacjentów z objawami zakażenia układu oddechowego, poza głównym traktem przyjęć do szpitala, a jeśli to niemożliwe – wydzielenie osobnego okienka rejestracyjnego.
- Koordynacją ruchu pacjentów powinna się zajmować wyznaczona do tego osoba. Już przy pierwszym kontakcie z pacjentem należy ustalić, czy występują u niego objawy zakażenia układu oddechowego, a jeśli tak – niezwłocznie powinien on założyć maskę.
- Personel rejestracji, który nie powinien mieć bezpośredniego kontaktu twarzą w twarz z pacjentem (tylko np. przez szybę działową, za pośrednictwem komunikatora głosowego), powinien go zapytać o objawy kliniczne i o to, czy przebywał w krajach transmisji SARS-CoV-2. Pacjenta, który spełni kryteria definicji przypadku (ramka 3), powinno się niezwłocznie umieścić w oddzielnym pomieszczeniu (najlepiej z toaletą), wyposażonym w środki ochrony osobistej, termometr, pulsoksymetr i dostęp do gazów oraz umożliwiającym pobieranie krwi i wymazów oraz przeprowadzenie diagnostyki radiologicznej.
- W pomieszczeniu powinien się też znajdować zestaw do resuscytacji oraz (opcjonalnie) aparat EKG i kardiomonitor.
- Pacjenta należy poinformować o tym, że nie może opuszczać izolatki i musi nosić maseczkę chirurgiczną. Maseczkę można nosić maksymalnie przez godzinę, po czym należy ją wyrzucić do odpadów zakaźnych i zastąpić świeżą.
- Pacjentów należy pouczyć o zasadach higieny układu oddechowego i rąk oraz zapewnić im dostęp do łatwej dekontaminacji rąk.
- Po umieszczeniu pacjenta w izolatce lekarz powinien dokonać oceny stanu klinicznego i ustalić wskazania do hospitalizacji.
- W razie stwierdzenia wskazań do hospitalizacji pacjent powinien zostać przewieziony do wyznaczonego oddziału zakaźnego.
- O transporcie chorego należy uprzedzić szpital zakaźny lub ewentualnie lekarza koordynatora zabezpieczenia medycznego z Urzędu Wojewódzkiego.
- Należy też niezwłocznie zgłosić przypadek do Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego właściwego dla miejsca, gdzie wysunięto podejrzenie zakażenia SARS-CoV-2.
- W czasie oczekiwania na transport sanitarny chory nie powinien przebywać w jednym pomieszczeniu z innymi pacjentami (wskazana jest izolacja, w przypadku kohortacji kilku chorych wszyscy pacjenci przebywający w pomieszczeniu powinni mieć założone maseczki).
- Podczas opieki nad pacjentem z podejrzeniem zakażenia SARS-CoV-2 należy jeszcze przed wykonaniem badań diagnostycznych wdrożyć metody profilaktyki zakażeń przenoszonych drogą kropelkową i kontaktową, a w razie konieczności wykonania procedur, w których dochodzi do powstania aerozolu, również powietrzną.
Definicja przypadku na potrzeby nadzoru epidemiologicznego nad zakażeniami SARS-CoV-2 (zgodnie z informacją GIS dla szpitali z dnia 27.02.2020)
1. Kryteria kliniczne
Grupa A. Kryteria wymagające dodatkowo spełnienia kryterium epidemiologicznego
Każda osoba, u której wystąpił co najmniej jeden z wymienionych objawów ostrej infekcji układu oddechowego:
1) gorączka
2) kaszel
3) duszność
Grupa B. Kryteria niewymagające spełnienia kryterium epidemiologicznego
1) osoba hospitalizowana, diagnozowana w kierunku wirusowego zapalenia płuc lub z objawami ciężkiej infekcji układu oddechowego
2) osoba należąca do ogniska/klastra wirusowego zapalenia płuc o nieznanej etiologii.
2. Kryteria epidemiologiczne
Każda osoba, która w okresie 14 dni przed wystąpieniem objawów spełniała co najmniej jedno z następujących kryteriów:
1) miała bliski kontakt z osobą, u której stwierdzono zakażenie COVID-19 (kontakt z przypadkiem potwierdzonym lub prawdopodobnym). Jako bliski kontakt należy rozumieć:
a) zamieszkiwanie z przypadkiem COVID-19
b) bezpośredni kontakt fizyczny z przypadkiem COVID-19 (np. podanie ręki)
c) bezpośredni kontakt bez zabezpieczenia z wydzielinami osoby z COVID-19 (np. dotykanie zużytej chusteczki higienicznej, narażenie na kaszel osoby chorej)
d) przebywanie w bezpośredniej bliskości (twarzą w twarz) osoby chorej, w odległości mniejszej niż 2 metry przez co najmniej 15 minut
e) przebywanie w tym samym pomieszczeniu co osoba chora na COVID-19 w odległości mniejszej niż 2 metry przez co najmniej 15 minut (np. w klasie, poczekalni szpitala/przychodni, sali konferencyjnej)
f) kontakt personelu medycznego lub innej osoby bezpośrednio opiekującej się chorym na COVID-19 lub osoby pracującej w laboratorium bezpośrednio z próbkami osób chorych na COVID-19 bez odpowiedniego zabezpieczenia lub jeśli doszło do uszkodzenia stosowanych środków ochrony osobistej
g) kontakt na pokładzie samolotu i innych zbiorowych środków transportu obejmujący osoby zajmujące kolejne 2 miejsca (w każdym kierunku) od osoby z COVID-19, osoby towarzyszące w podróży lub sprawujące opiekę nad chorymi z COVID-19, członkowie załogi obsługujący sekcję, w której znajduje się chory (w przypadku ciężkich objawów u osoby z COVID-19 lub jej przemieszczania się za bliski kontakt należy uznać wszystkich pasażerów znajdujących się w sekcji lub na pokładzie środka transportu)
2) podróżowała/przebywała w regionie, w którym podejrzewa się utrzymującą się szeroko rozpowszechnioną transmisję COVID-19
3) powróciła z obszaru, w którym podejrzewa się lokalną lub o małym stopniu rozpowszechnienia transmisję COVID-19, a jej stan kliniczny został oceniony przez lekarza jako wymagający diagnostyki w kierunku COVID-19.
3. Kryteria laboratoryjne
Kryteria laboratoryjne przypadku potwierdzonego: wykrycie kwasu nukleinowego COVID-19 z materiału klinicznego potwierdzone badaniem molekularnym ukierunkowanym na inny obszar genomu wirusa.
Kryteria laboratoryjne przypadku prawdopodobnego: co najmniej jedno z następujących kryteriów:
1) dodatni wynik testu w kierunku obecności koronawirusów (pan-coronavirus test)
2) niejednoznaczny wynik badania wykrywającego kwas nukleinowy COVID-19.
4. Klasyfikacja przypadku
Podejrzenie przypadku: każda osoba spełniająca kryterium kliniczne grupy A i kryterium epidemiologiczne lub spełniająca kryterium kliniczne grupy B
Przypadek prawdopodobny: każda osoba spełniająca kryteria podejrzenia przypadku oraz kryteria laboratoryjne przypadku prawdopodobnego
Przypadek potwierdzony: każda osoba spełniająca kryteria laboratoryjne przypadku potwierdzonego. Spełnienie kryteriów podejrzenia przypadku jest wskazaniem do przeprowadzenia diagnostyki laboratoryjnej.
Polecamy także zapoznać się z wytycznymi opublikowanymi na stronie NIPiP: https://nipip.pl/wp-content/uploads/2020/03/WYTYCZNE-SARS-2-6.03.2020.pdf
Źródło:
Rymer W., Wroczyńska A., Matkowska-Kocjan A.: COVID-19 – aktualny stan wiedzy. Med. Prakt., 2020; 3: 102–121
Źródło grafiki: canva, pixabay
Proszę zostaw odpowiedź