Cz. II
Zapraszamy do przeczytania części 2 pracy Pani mgr Martyny Szurgot ,, OPINIE STUDENTÓW PIELĘGNIARSTWA NA TEMAT ROLI SPOŁECZNO – ZAWODOWEJ PIELĘGNIARKI/PIELĘGNIARZA ”
Kompetencje zawodowe
Pojęcie kompetencji oznacza, że jest to skutecznie zastosowanie wiedzy, umiejętności oraz oceny działań, które są podejmowane przez jednostkę w codziennej praktyce. Warunkiem uzyskania przez pielęgniarkę prawa do wykonywania zawodu w krajach Unii Europejskiej, jest uzyskanie kompetencji zawodowych, a więc uprawnień lub dyspozycji do wykonywania określonych zadań. Światowa Organizacja Zdrowia uważa, że kompetencje to złożone pojęcie, które obejmuje zarówno praktykę zawodową, jak i wiedzę teoretyczną, odpowiednie postawy i elementy psychomotoryczne [15].
Międzynarodowa Rada Pielęgniarek opracowała zakres kompetencji pielęgniarki, co zostało przedstawione na rycinie nr 6.
Pielęgniarka ogólna powinna potrafić samodzielnie ocenić stan pacjenta, posiadać kompetencje zgodne z zakresem praktyki, uznawać granice swoich kompetencji, a także potrafić szukać pomocy u innych w przypadku, gdy sytuacja przekracza jej wiedzę bądź zakres praktyki. Ponadto powinna praktykować, zgodnie z Kodeksem Etyki ICN, kodeksem zawodowym oraz zgodnie z prawem danego państwa i z etyką. Pielęgniarka specjalista natomiast powinna uczestniczyć w działaniach, które są związane z poprawą dostępu do zakresu usług, działać w roli rzecznika na rzecz ochrony praw człowieka oraz wykazywać uczciwość i etykę w odpowiedzi na marketingowe strategie przemysłu farmaceutycznego.
Kształcenie zawodowe pielęgniarek jest uregulowane prawnie w:
– Ustawie z dnia 27 lipca 2005 roku Prawo o szkolnictwie wyższym [16];
– Ustawie z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej [17];
– Rozporządzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 9 maja 2012 r. w sprawie standardów kształcenia dla kierunków studiów: lekarskiego, lekarsko-dentystycznego, farmacji, pielęgniarstwa i położnictwa i jego nowelizacja z dnia 11 sierpnia 2016 r. [18];
– Rozporządzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 8 sierpnia 2011 r. w sprawie obszarów wiedzy, dziedzin nauki i sztuki oraz dyscyplin naukowych i artystycznych [19];
– Rozporządzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 1 września 2011 r. w sprawie tytułów zawodowych nadawanych absolwentom studiów, warunków wydawania oraz niezbędnych elementów dyplomów ukończenia studiów i świadectw ukończenia studiów podyplomowych oraz wzoru suplementu do dyplomu [20];
– Rozporządzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 26 września 2016 r. w sprawie charakterystyk drugiego stopnia Polskiej Ramy Kwalifikacji typowych dla kwalifikacji uzyskiwanych w ramach szkolnictwa wyższego po uzyskaniu kwalifikacji pełnej na poziomie 4 – poziomy 6 – 8 [21].
Kształcenie pielęgniarek jest ściśle uregulowane i współcześnie obejmuje studia I, które kończą się uzyskaniem licencjatu i II stopnia, które kończą się uzyskaniem stopnia magistra. Studia i stopnia trwają 3 lata i obejmują co najmniej 4600 godzin kształcenia zawodowego, spośród których ½ godzin to kształcenie praktyczne, a minimum 1/3 to kształcenie kliniczne.
Od lat 90-siątych w Polsce rozpoczęła, się transformacja kształcenia w zawodach pielęgniarek i położnych związana z dostosowaniem do dyrektyw Unii Europejskiej. Obecnie kształcenie w zawodzie jest zgodne z Europejskim Porozumieniem w sprawie szkolenia i kształcenia pielęgniarek, a także z wymaganiami zawartymi w Dyrektywie 2013/55/UE Parlamentu i Rady Europy z 20 listopada 2013 roku. Od 2014 roku możliwe jest uzyskanie tytułu licencjata na studiach zawodowych tzw. pomostowych przeznaczonych dla tych pielęgniarek absolwentek liceów medycznych oraz medycznych szkół zawodowych.
Obecnie pielęgniarki mają również prawo do kształcenia podyplomowego, na podstawie ustawy z 15 lipca 2011 roku o zawodach pielęgniarki i położnej, gdzie ustawodawca określił takie sposoby kształcenia podyplomowego jak:
– szkolenie specjalizacyjne;
– kurs specjalistyczny;
– kurs doszkalający;
– kurs kwalifikacyjny.
Każda specjalizacja ma na celu pogłębienie wiedzy pielęgniarki oraz uzyskanie umiejętności w określonej dziedzinie pielęgniarstwa. Obecnie liczba osób, które ukończyły specjalizację wynosi 39 476 w całej Polsce, co stanowi 15% wszystkich zarejestrowanych pielęgniarek w kraju (dane 2016r) Największy odsetek można zaobserwować w województwach mazowieckim [10,2%] i dolnośląskim [10,1%], najmniejszy zaś w województwie opolskim [2,5%] i świętokrzyskim [3,1%].
Kurs specjalistyczny pozwala, na uzyskanie umiejętności, które będą odpowiednie do udzielania świadczeń pielęgnacyjnych, zapobiegawczych, diagnostycznych lub rehabilitacyjnych. Obecnie pielęgniarek po kursie specjalistycznym jest 282 302.
Celem kursu dokształcającego jest pogłębienie oraz aktualizacja zdobytej na studiach wiedzy. W Polsce kurs taki w 2016 roku ukończyło, 109 618 osób, najwięcej w województwie małopolskim [21,6%] i mazowieckim [20,3%], najmniej zaś w województwie lubuskim [1,3%] i podkarpackim [2,4%].
Mgr pielęgniarstwa Martyna Szurgot
Wydział wojskowo-lekarski Uniwersytetu Medycznego w Łodzi
Miejskie Centrum Medyczne im. dr Karola Jonschra w Łodzi
Z nadesłanej do SPC pracy magisterskiej wybrała
Joanna Lewoniewska
W kolejnej części – Kompetencje poznawcze.
Zapraszamy.