Cz. III.
Komercyjne wykorzystywanie seksualne dzieci
Podczas I Światowego Kongresu przeciwko Seksualnemu Wykorzystywaniu Dzieci do Celów Komercyjnych, który odbył się 1996 roku w Sztokholmie uchwalono Deklarację, która mówi, że seksualne wykorzystywanie dzieci do celów komercyjnych stanowi pogwałcenie podstawowych praw dziecka i polega na „seksualnym wykorzystaniu dziecka przez dorosłego za wynagrodzeniem w gotówce lub w naturze, wypłaconym dziecku lub innej osobie lub osobom. Stanowi formę zniewolenia i przemocy wobec dzieci. Jest równoznaczne z przymusową pracą i współczesną formą niewolnictwa. Dziecko traktowane jest jak obiekt seksualny i handlowy”.
Globalizacja i wynikające z niej zmiany społeczno-ekonomiczne, zwiększona migracja ludzi, wzmożona turystyka, lepsza łączność poprzez rozwój telekomunikacji i Internetu oraz nasilenie się procederu przestępczości międzynarodowej, spowodowało prężny rozwój „sex-biznesu” również z udziałem dzieci. W dużej mierze przyczyniło się też do tego rosnące bezrobocie, ubóstwo, luki prawne i niedobór edukacji.
Do form komercyjnego wykorzystania seksualnego dzieci należy prostytucja, pornografia dziecięca, handel dziećmi i turystyka seksualna i grooming. W niektórych przypadkach podaje się również małżeństwa dzieci.
Prostytucja dzieci
Zgodnie z protokołem fakultatywnym do Konwencji o prawach dziecka w sprawie handlu dziećmi, dziecięcej prostytucji i dziecięcej pornografii, art. 2, pkt. b „dziecięca prostytucja oznacza wykorzystywanie dzieci do czynności seksualnych za wynagrodzeniem lub jakąkolwiek rekompensatą w innej formie.
Prostytucja dziecięca obecnie jest problemem na skalę światową. Rozwija się bardzo prężnie i jest zjawiskiem o słabej wykrywalności. ECPAT International (End Child Prostitution Child Pornography & Trafficking of Children for SexualPurposes), czyli sieć organizacji pozarządowych podejmujących działania w celu wyeliminowania problemu dziecięcej prostytucji, dziecięcej pornografii i handlu dziećmi dla celów komercyjnego wykorzystywania seksualnego, podaje, że aż 10 milionów dzieci na świecie może być ofiarami wykorzystywanymi do uprawiania prostytucji. Są to dane jedynie szacunkowe, ponieważ w statystyki ujmowane są tylko przypadki zgłoszone lub wykryte. Trudność w ujawnianiu tej działalności spowodowana jest tym, że większości przypadków proceder ten prowadzony jest przez zorganizowane grupy przestępcze.
Handel dziećmi i turystyka seksualna
Handel ludźmi jest przestępstwem mającym miejsce na całym świecie. Dane szacunkowe z 2008 roku przedstawione przez Międzynarodową Organizacje pracy podają, że ok. 1,2 miliona dzieci rocznie wpada w pułapkę handlu w celach komercyjnego wykorzystywania seksualnego. Polska pełni obecnie trzy funkcje w procederze handlu dziećmi. Należy do nich pochodzenie dzieci, którymi zainteresowany jest przestępczy rynek Europy Zachodniej, jest też miejscem tranzytu ofiar z Europy Wschodniej do Zachodniej oraz jako kraj docelowy dzieci pochodzących z Białorusi, Bułgarii, Mołdawii, Ukrainy i Rumunii. Handel wewnętrzny może również mieć miejsce na terenie konkretnego miasta, czy województwa, a krzywdzone dzieci mogą być sprzedawane wielokrotnie na terenie naszego kraju.
Do celów prostytucji i pornografii wykorzystywane są najczęściej nastolatki.
Poważnym problemem jest również wzrost turystyki seksualnej do naszego kraju i na jego terenie. Dynamizacja łatwego podróżowania powoduje, że przyjeżdża coraz więcej pedofili, dla których organizowane są darkroomy, czyli pokoje przeznaczone do uprawiania seksu z nieletnimi. Sprawcy nawiązują kontakt z dzieckiem przez zaufane osoby trzecie, jak również w innych publicznych miejscach, np. na ulicy, czy dworcach. Sprawcy ci, jako turyści są anonimowi i to sprawia, że czują się bezkarnie, a swoje czyny często usprawiedliwiają tym, że dzięki tym kontaktom poprawiają byt materialny dziecka.
Grooming
Child grooming to uwodzenie dziecka za pośrednictwem Internetu w celu wykorzystania seksualnego. Polega na stopniowym oswajaniu, zaprzyjaźnianiu się z dzieckiem, co w konsekwencji prowadzi do powstania specyficznej więzi między pedofilem, a dzieckiem. Pedofil etapami przywiązuje do siebie dziecko oraz tworzy atmosferę zrozumienia i zaufania. We wstępnej fazie okazuje mu duże zainteresowanie, następnie, gdy dziecko zaczyna się zwierzać, wykazuje zrozumienie i zapewnia jak wiele ich łączy. W kolejnym etapie uwodziciel pozyskuje od dziecka wszelkie możliwe informacje dla zapewnienia sobie bezpieczeństwa przed zdemaskowaniem, po czym stopniowo inicjuje rozmowy na tematy seksualne. Stara się przy tym przezwyciężać wstyd dziecka. W imię nawiązanej przyjaźni, zaangażowania i zaufania oprawca nakłania dziecko do przesyłania zdjęć, wprowadza w arkana ipsacji, a także namawia do spotkania.
Dziecko zaatakowane przez pedofila zaczyna spędzać coraz większą ilość czasu przed Internetem, również w nocy, prowadzi aktywną elektroniczną korespondencję z osobami poznanymi w sieci. Oddala się emocjonalnie od rodziców, staje się skryte. Może również posiadać w swoich zbiorach komputerowych pliki z materiałami pornograficznymi otrzymanymi od pedofila.
Pedofile do pozyskiwania ofiar wykorzystują najczęściej komunikatory internetowe, czaty, czy portale społecznościowe. Dzieci nawiązując relacje z obcymi osobami w Internecie często nierozważnie podają swoje dane, adres i numer telefonu. Namówione chętnie wysyłają swoje zdjęcia i korzystają z zaproszenia do spotkania w realnym świecie. Ofiarami pedofilów w Internecie stają się zarówno dziewczęta jak i chłopcy.
Pornografia dziecięca
„Dziecięca pornografia oznacza jakiekolwiek pokazywanie, za pomocą dowolnych środków, dziecka uczestniczącego w rzeczywistych lub symulowanych ewidentnie czynnościach seksualnych lub też jakiekolwiek pokazywanie organów płciowych w celach przede wszystkim seksualnych.”
Pornografia dziecięca, jak każda inna forma komercyjnego wykorzystywania dzieci rozpowszechniona jest na całym świecie. Jej rozwój w dużym stopniu zawdzięczany jest Internetowi. Systemy elektroniczne w wirtualnym świecie dają ogromne możliwości zachowania anonimowości użytkowników. Pozwala to całym „siatkom pedofilskim” rozpowszechnianie w celach zarobkowych, jak również do użytku prywatnego treści pornograficznych z udziałem dzieci. Pedofile ściśle współpracują ze sobą tworząc kolekcje zdjęć, czy filmów ugrupowanych w zależności od tematyki, czy wieku dzieci. Największy popyt mają materiały pornograficzne dzieci w wieku 5 lat i poniżej 13.
Publikacje zawierające treści pornograficzne z udziałem dzieci wykorzystywane są przez samych pedofilów w celu zaspokajania swoich odrażających pragnień seksualnych, również niekiedy w zamiarze szantażowania ofiar tego procederu. Posiadanie „kolekcji” materiałów pornograficznych umożliwia też wchodzenie w duże grupy pedofilskie i łatwiejsze nawiązywanie relacji z osobami o zbliżonych inklinacjach.
mgr Joanna Lewoniewska
Wkrótce kolejna część cyklu artykułów. Serdecznie zapraszamy.
Artykuł objęty prawami autorskimi.