Wrzesień jest także miesiącem świadomości nowotworów krwi.
Według danych WHO na całym świecie rozpoznawanych jest ponad milion przypadków nowotworów krwi rocznie.
Nowotwory krwi to grupa nowotworów, które rozwijają się w układzie krwiotwórczym, a więc w szpiku lub układzie limfatycznym. Nowotwory krwi pochodzą ze szpiku, w którym znajdują się komórki macierzyste. Komórki macierzyste dojrzewając, dają początek krwinkom czerwonym, leukocytom i płytkom krwi.
Nowotwory krwi dzielimy na:
- nowotwory układu krwiotwórczego, które powstają w wyniku upośledzenia i nieprawidłowego rozrostu krwinek czerwonych, granulocytów i płytek krwi.
Należą do nich:
– ostra białaczka szpikowa,
– przewlekła białaczka szpikowa,
– mielofibroza,
– nadpłytkowość samoistna,
– czerwienica prawdziwa
– i zespoły mielodysplastyczne.
- nowotwory układu chłonnego, które powstają w wyniku mutacji komórek układu chłonnego. Prowadzi to do niekontrolowanego namnażania się nieprawidłowych komórek w węzłach chłonnych, szpiku i pozostałych strukturach układu limfatycznego.
Do tej grupy nowotworów należą:
– ostra białaczka limfoblastyczna,
– przewlekła białaczka limfocytowa,
– chłoniaki nieHodgkina,
– chłoniak Hodgkina,
– szpiczak plazmocytowy.
Nowotwory krwi charakteryzują się tym, że zmienione komórki nowotworowe znajdują się we krwi, w szpiku lub węzłach chłonnych, czyli krążą po całym organizmie.
Jak w każdym z rodzajów nowotworów podstawę stanowi edukacja na temat tych schorzeń. Objawy często są niejednoznaczne i mogą wskazywać na różne schorzenia:
- zmęczenie, ogólne osłabienie
- utrata masy ciała, utrata apetytu
- bóle głowy, bóle brzucha
- nadmierna potliwość
- objawy ze strony narządów wewnętrznych, np. kołatanie serca, duszność.
- powiększone węzły chłonne
Podstawowym badaniem diagnostycznym w przypadku nowotworów krwi jest morfologia krwi z rozmazem.
Jeśli wynik badania wskaże nieprawidłowe wartości w składnikach krwi wdrażana zostaje pogłębiona diagnostyka. Wykonuje się badania cytologiczne i histopatologiczne, a także badania genetyczne i na obecność mutacji. To pozwala ustalić stopień złośliwości nowotworu i ustalić plan leczenia.
Leczenie nowotworów krwi opiera się w 70% na farmakoterapii, ponieważ w tych przypadkach nie tworzy się guz, który można usunąć operacyjnie.
W każdym przypadku podejrzenia choroby nowotworowej lekarz wystawia tzw. kartę DILO, na podstawie której wdrażana jest szybka terapia onkologiczna.
Osoba z podejrzeniem nowotworu, która otrzyma kartę DILO ma prawo do szybszej diagnostyki onkologicznej i leczenia przeciwnowotworowego.
Ważne:
Szybka ścieżka onkologiczna z wykorzystaniem zielonej karty diagnostyki i leczenia może być realizowana jedynie w tych ośrodkach, które mają podpisany z NFZ kontrakt na pakiet onkologiczny.
Źródła: