Jak radzić sobie z problemami zdrowotnymi w sytuacji epidemii?
Droga Pacjentko/Pacjencie, system ochrony zdrowia jest obecnie bardzo przeciążony.
Trzeba mieć na uwadze, że wszystkie spotkane przez Państwa problemy z dostępem do świadczeń zdrowotnych wynikają z wielu przyczyn.
Personel, którego w systemie od dawna jest zbyt mało, dodatkowo jest oddelegowywany do innych placówek lub sam choruje.
Przedstawię Państwu kilka praktycznych porad, jak przetrwać w tym chaosie i zapewnić sobie maksimum racjonalnego podejścia.
Teleporada.
Gdy potrzebują Państwo kontynuację przewlekłego leczenia recepty, nie ma potrzeby wizyty u lekarza, można skorzystać z przedłużenia leczenia przez pielęgniarkę lub położną. Część środowiska pielęgniarek i położnych posiada uprawnienia do kontynuacji, ale również i do ordynacji wielu leków. Warto o tym pamiętać.
Uwaga: Należy upewnić się, czy w danej placówce pracują pielęgniarki z takimi uprawnieniami i możliwościami wystawienia recepty !
W momencie nagłego pogorszenia stanu zdrowia, przede wszystkim trzeba zadać sobie pytania:
Czy już potrzebuję porady medycznej?
Czy to, co się ze mną dzieje może zagrozić mojemu zdrowiu lub życiu?
Pamiętajmy, nie zawsze objawy, które w naszym odczuciu są błahe, rzeczywiście takie są.
Nie wszystkie objawy infekcji mogą być związane z zakażeniem koronawirusem. Mogą być także pomylone na przykład z zawałem mięśnia sercowego.
Dlatego zawsze trzeba rozważyć „samoleczenie” na rzecz zgłoszenia się do poradni.
Skupiając się na szalejącej epidemii SarsCov-2 najczęstszymi objawami zakażenia koronawirusem są:
- suchy kaszel,
- gorączka,
- duszność,
- ucisk w klatce piersiowej,
- zaburzenia węchu, zaburzenia smaku,
- utrata apetytu,
- bóle mięśni i określane jako kostne, lub ból określany jako „ból całego ciała”,
- bóle głowy,
- biegunka,
- dreszcze,
- bóle gardła,
- uczucie zatkanego nosa,
- rzadziej katar,
- i zapalenia spojówek.
Objawy, które wymieniono zwykle pojawiają się około 5-6 dni po zakażeniu, jednak okres inkubacji nie jest „sztywno” uwarunkowany i infekcja może się ujawnić, nawet do ok. 14 dni od zakażenia. Mogą występować także w różnej kolejności i nasileniu, albo nawet wybiórczo, co oznacza, że nie każdy objaw może się u Państwa pojawić.
Jeśli istnieje prawdopodobieństwo, że osoba jest zakażona koronawirusem, należy zgłosić się (telefonicznie) do przychodni Podstawowej Opieki Zdrowotnej, w której złożyli Państwo deklarację wyboru lekarza i pielęgniarki, a przypadku kobiet także położnej.
Jeżeli nie mają Państwo złożonej deklaracji do żadnej palcówki udzielającej porad w ramach NFZ, można złożyć deklarację wyboru lekarza, pielęgniarki i położnej do najbliższej swojego miejsca zamieszkania placówki poprzez konto IKP (Internetowe Konto Pacjenta) – posiada je każdy obywatel i należy to konto aktywować. Jeśli sami nie potrafimy poruszać się w Internecie, najlepiej poprosić członka rodziny, który radzi sobie z technologiami cyfryzacyjnymi i pomoże Państwu dostać się do profilu.
Dla ułatwienia:
- Należy odwiedzić stronę www.pacjent.gov.pl i kliknąć na ikonkę „zaloguj”.
- Wybierać jedną z możliwości potwierdzenia tożsamości, do wyboru jest
- „profil zaufany”, czyli potwierdzenie tożsamości za pomocą bankowości internetowej lub
- za pomocą e-dowodu.
W ramach teleporady po przeprowadzonym wywiadzie, lekarz wystawi drogą elektroniczną skierowanie na badanie wymazu z nosogardzieli, by potwierdzić ewentualne zakażenie. Otrzymają Państwo nr elektronicznego skierowania oraz informację o punktach pobrań wymazów.
W momencie wystawienia skierowania są Państwo zobligowani do odbywania kwarantanny, a w przypadku wyniku dodatniego nakładana zostaje na Państwa izolacja, a na domowników kwarantanna. Lekarz POZ podczas trwania izolacji skontaktuje się z Państwem minimum 2 razy, w celu oceny stanu zdrowia oraz zdjęcia lub przedłużenia izolacji. Może także się z Państwem kontaktować pracownik Sanepidu.
Uwaga:
Kwarantanna jest zawieszona na czas dotarcia do punktu wymazowego i powrót do domu.
Czym jest teleporada?
To wizyta, która odbywa się zdalnie bez wychodzenia z domu, w formie rozmowy telefonicznej, czatem z lekarzem poprzez łącza internetowe, czy wideowizyty, czyli rozmowy twarzą w twarz za pomocą kamery internetowej. Podczas takiej teleporady, jeśli pacjent nie wymaga osobistego badania, otrzymuje e-receptę, e-skierowanie, czy e-zwolnienie od pracy.
Jak należy przygotować się do teleporady?
- Należy pamiętać o umówionej godzinie, lub rozpiętości czasowej podanej podczas rejestracji oraz o to, by nikt Państwu nie przeszkadzał.
- Przed rozmową należy zmierzyć sobie ciśnienie krwi i temperaturę ciała, a jeśli jest Pani/Pan cukrzykiem, przygotować książeczkę z zanotowanymi pomiarami poziomu glukozy oraz listę potrzebnych leków, ich dawek i ilości potrzebnych opakowań.
- Zanotować także wszelkie pytania, które nas nurtują, by zapytać lekarza i uniknąć ponownego dzwonienia lub przyjścia do przychodni w celu wyjaśnienia wątpliwości.
- Trzeba bardzo uważnie słuchać pytań lekarza lub pielęgniarki, ponieważ lekarz podczas rozmowy może zadawać nieco większą liczbę pytań niż podczas wizyty osobistej, gdyż tylko na podstawie Państwa odpowiedzi będzie stawiać diagnozę. Jeśli Państwo nie rozumieją pytania, należy poprosić o wyjaśnienie lub powtórzenie.
Szanowni Państwo,
jeśli stan zdrowia nie pozwala na samodzielny dojazd do miejsca pobierania wymazów, należy zgłosić to lekarzowi podczas teleporady.
W takim wypadku skieruje on do miejsca zamieszkania Państwa karetkę, z której pracownik pobierze wymaz w warunkach domowych.
Punkty wymazowe typu „drive-thru” i „walk-thru” przyjmują osoby, które mają skierowania wystawione przez:
- Lekarza podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) lub ze szpitala.
- Inspekcję sanitarną
- Zakład opiekuńczo-leczniczy lub zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy, przed przyjęciem do domu pomocy społecznej lub hospicjum.
- Ważne jest, by badanie wykonać jak najszybciej od uzyskania skierowania.
Listy aktywnych punktów na stronie internetowej:
https://pacjent.gov.pl/aktualnosc/test-w-mobilnym-punkcie-pobran
Jak należy przygotować się do badania?
- Na badanie należy zabrać dowód osobisty lub inny dokument potwierdzający tożsamość i należy pamiętać, że to musi być ten sam dokument, który został użyty do wystawienia skierowania podczas porady.
- Przed badaniem, co najmniej dwie godziny nie wolno spożywać posiłków, nie pić, nie należy żuć gumy, jeść cukierków, nie należy myć zębów, czy przyjmować leków, a także nie należy przyjmować żadnych leków donosowo oraz nie wolno palić papierosów.
Niedostosowanie się do powyższych zaleceń może skutkować błędnym wynikiem wymazu.
Jak i gdzie sprawdzić wynik wymazu?
- Należy zachować kod zlecenia, który dostaną Państwo podczas pobrania wymazu i można wówczas, rejestrując się poprzez Internet w portalu danego laboratorium i odczytać wynik w czasie rzeczywistym.
- Poprzez Indywidualne Konto Pacjenta (IKP),
Po zalogowaniu na stronie głównej Państwa konta pojawia się komunikat o terminie końca obowiązkowej izolacji lub kwarantanny oraz wynik, jeśli już będzie zarejestrowany w systemie.
- Państwa wynik będzie również dostępny dla lekarza zlecającego na platformie internetowej, na której pracuje. Lekarz wówczas powinien się z Państwem skontaktować i przekazać wszelkie zalecenia i informacje.
Obecnie czas oczekiwania na wyniki jest różny i oscyluje między 24 godziny do nawet 4 dób.
Jestem pozytywna/y! Co dalej?
Szanowni Państwo, jako pielęgniarka zalecam szczegółową analizę swojej domowej apteczki, jeszcze zanim zaistnieje niebezpieczeństwo zakażenia.
Podczas zakupów warto zabezpieczyć się w podstawowe leki, z uwagi na to, że podczas izolacji i kwarantanny nie wolno opuszczać Państwu miejsca zamieszkania.
O przestrzeganie Państwa izolacji, czy kwarantanny zadba policja i aplikacja, którą należy zainstalować na swoim telefonie i realizować komunikaty przez nią zawarte.
W apteczce domowej warto posiadać:
- Leki przeciwgorączkowe: paracetamol, czy znana wszystkim polopiryna.
- Leki/suplementy diety wspomagające odporność: witaminę C i D3 oraz
- elektrolity.
- Zapas leków przyjmowanych stale.
Uwaga:
Należy skrupulatnie kontrolować, kiedy mogą się skończyć leki stałe i odpowiednio wcześniej zgłosić się po recepty. Trzeba pamiętać, że obecnie lekarze i pielęgniarki są bardzo obłożeni pracą i zazwyczaj nie ma możliwości wystawienia recepty od tzw. „ręki”. Warto dowiedzieć się w swojej przychodni ile wynosi czas oczekiwania na teleporadę lub uzyskanie kodów do recept drogą mailową, o ile Państwa placówka oferuje taką opcję.
Szanowni Państwo nie należy brać medykamentów bez konsultacji z pielęgniarką lub lekarzem. Ale ważne, by je posiadać, aby w momencie teleporady móc po nie sięgnąć.
Ku przypomnieniu i przestrodze.
Zakażenie koronawirusem to nie jest zwykły katar, ani przeziębienie, choć dzieci i niektórzy szczęśliwcy przechodzą zakażenie skąpoobjawowo lub bezobjawowo.
Jako pielęgniarka, w opiece nad chorym w warunkach domowych zalecam:
Podczas gorączki: Starajmy się jej nie zbijać za wszelką cenę, gdy nie przekracza 38,0 stopnia Celsjusza. Niezwykle ważne jest prawidłowe nawodnienie organizmu – około 2,500 litra wody, najlepiej niegazowanej dla osoby dorosłej. Gdy problem dotyczy członka rodziny w wieku podeszłym, należy także zwrócić uwagę, czy oddaje mocz i w jakiej ilości.
Gdyby zaistniała sytuacja, że nie oddaje moczu lub jest go bardzo mało, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem lub pielęgniarką w sprawie dalszego postępowania.
Bóle mięśni i kostne: Paracetamol jest standardowym rozwiązaniem.
Uczucie duszności: częste wietrzenie pomieszczenia, w którym przebywa chory.
- Aby poprawić wymianę gazową w płucach stosuje się proste ćwiczenie oddechowe, czyli dmuchanie przez słomkę powietrza zanurzoną w płynie,
- ponadto w wielu publikacjach naukowych podaje się, iż pozycja na brzuchu może ulżyć uczuciu duszności.
Wiele osób kupuje urządzenia do pomiaru wysycenia krwi tlenem tzw. pulsoksymetry. Należy pamiętać, że jest to urządzenie, które w rękach laika może nie dać wiarygodnych pomiarów.
Należy pamiętać:
- Palec (najlepiej wskazujący) musi być ciepły,
- bez lakieru na paznokciach,
- baterie nowe (naładowane)
Pacjent z POChP (przewlekłą obturacyjną chorobą płuc) będzie miał inne pomiary niż 30- latek, który jest sportowcem.
Alarmowym poziomem SpO2 jest wynik poniżej 90%.
W razie:
- narastania lub nagłej duszności,
- ucisku w klatce piersiowej,
- wysokiej temperatury, która nie daje się obniżyć lub szybko powraca,
- pojawienia się innych niepokojących objawów tzn.
- uporczywych wymiotów,
- silnej biegunki,
- drętwienia, obrzęków podudzi, lub
- ze strony okładu nerwowego (zawroty głowy, utrata równowagi, niedowład) należy dzwonić 999 lub 112 (wezwać Zespół Pogotowia Ratunkowego).
Warto przygotować sobie informacje zebrane na jednej kartce, np.
Chorowałam ……………………
Choruję ………………………..
Jestem uczulony na …………..
Proszę o powiadomienie o moim stanie zdrowia osoby:
dane (imię i nazwisko oraz nr telefonu) ……………….
Uwaga:
Z uwagi na bardzo dynamiczną sytuację epidemiologiczną, rozporządzenia rządowe często zmieniają się. Należy zatem śledzić na bieżąco informacje pojawiające się w poniższych linkach.
mgr pielęgniarstwa Katarzyna Kowalska
Stowarzyszenie Pielęgniarki Cyfrowe
Artykuł ma z założenia charakter wyłącznie informacyjno-edukacyjny.
Przed zastosowaniem się do porad z zakresu wiedzy specjalistycznej, w szczególności medycznej, zawartych na stronie internetowej Stowarzyszenia Pielęgniarki Cyfrowe, należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem.
Administrator nie ponosi żadnych konsekwencji wynikających z wykorzystania informacji zawartych w Serwisie.
Źródła:
www.ptpaio.pl/dokumenty/59.pdf
https://imid.med.pl/files/imid/Dla%20Pacjenta/Poradnik%20dla%20pacjent%C3%B3w.pdf https://www.nfz.gov.pl/aktualnosci/aktualnosci-centrali/narodowy-fundusz-zdrowia-przedstawia-krotki-przewodnik-po-dostepnych-rodzajach-transportu,7846.html